Dolandırıldım ne yapmalıyım, paramı nasıl
alırım, tazminat davası, şikayet dilekçesi gibi bir çok konuda sorulara yanıt
verilecektir.
Dolandırıcılık suçu, günümüzde en sık
karşılaşılan suç tiplerinden birisidir. Bu suçun mağdurları, profesyonel tekniklerle
aldatılmakta ve büyük maddi zararlara uğratılmaktadırlar.
Mağdurun aslında aldatıldığını öğrenmesi
ve suçun farkına varması bile bazen günler hatta haftalar sürebilmektedir.Bu yüzden
bu suçun mağduru olan kişilerde
çoğu zaman bir çaresizlik ve şaşkınlık hâli,
ne yapacağını bilememe gibi durumlar ortaya çıkabilmektedir.
İşte bu sebeplerle dolandırıcılık suçu
mağdurlarının hukukî bir yardıma başvurmaları sağlıklı ve doğru karar
alabilmeleri adına son derece önemlidir.
Biz de bu yazımızda bilhassa dolandırıcılık
mağdurlarının çokça sorduğu sorulara cevap mahiyetinde bir kısım açıklamalara
yer vermeye çalışacağız.
Dolandırıcılık suçunun çeşitleri oldukça
fazladır. Bu yüzden bu dolandırıcılık tiplerinin tamamına burada temas etme
olanağı yoktur. Ancak belli ölçülerde
de olsa yol gösterici
olmak adına bir kısım açıklamalarda bulunmakta fayda bulunmaktadır.
Dolandırıldım Ne Yapmalıyım, Ne Yapmam Lazım?
Uygulamada çok sayıda dolandırıcılık çeşidi vardır. Pek çoğu oldukça ustaca kurgulanmış yalanlarla icra edilmektedir.
Bu sebeple mağduru olduğunuz bir
dolandırıcılık vakası
–ne kadar sarsıcı olursa olsun- asla bir “ilk”
değildir. Bu yüzden öncelikle
sakin olmanız son derece önemlidir.
Muhatap olduğumuz mağdurların pek çoğu
bu gibi vakalar sonrası kendilerine kızmakta, kandırıldıkları için kendilerine
haksızlık etmekte, yahut eğer kandırılmış olan aile yakınlarından birisi ise
onlara kırıcı sözler
söyleyebilmektedir.
Bu noktada şu kadarını ifade
edebiliriz ki, toplumun her kesiminden ve her seviyeden insan bu tür suçların mağduru olabilmektedir. Bu
sebeple yaşanan bu tatsız hadisenin duygusal etkilerinden mümkün olduğunca çabuk
sıyrılarak rasyonel kararlar vermek fevkalade önemlidir.
Eğer elden para verilmesi gibi bir
dolandırıcılık vakası
söz konusu olmuşsa, yapılması gereken
ilk şey failleri yakalamaktır. Zira failler henüz uzaklaşmadan bunu gerçekleştirmek
daha kolaydır.
Bu açıdan derhal en yakın kolluk
birimine (polis/jandarma) haber vermek gerekir. Bilhassa bulunduğunuz adresin açık
konum bilgilerini vermeniz, faillerin eşkal ve kimlik bilgilerini, eğer
biliyorsanız araç renk, marka, model, plaka gibi teşhise yarar bilgileri,
faillerin araçla nereden hangi yöne doğru
gittiklerini söylemek
faydalı olacaktır.
Savcılığa suç duyurusunda bulunmak da bir diğer
yoldur. Bunun için savcılığa giderek dilekçe ya da ifade verilebilir.
Eğer telefon/internet aracılığı ile gerçekleştirilen
bir dolandırıcılık söz
konusu ise, yapılan görüşmenin
tarihi, saati, karşı tarafa ait iletişim bilgileri, varsa mesaj dökümleri vs. tespit edilmeli ve kolluk
birimlerine/Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilmelidir.
Facebook,
Instagram üzerinden de
dolandırıcılık sıklıkla görülmektedir.
Bu durumlarda siber suçlar birimi devreye girmekte ve failin ve fiilin tespiti
yapılmaktadır. Bu nedenle siber suçlarla mücadele şube müdürlüklerine de başvurmak gerekir.
Dolandırıcılık sonrası paranın geri alınması
için çeşitli yollar bulunmaktadır. Şayet failler para ile birlikte yakalanmış ise
sorun yok ancak para ortada yoksa ya icra takibi ya da hukuk davası açılması gerekmektedir.
Öte yandan, paranızın geri alınabilmesi için; dolandırıcılık
eylemi neticesinde maruz kaldığınız zarar tam olarak tespit edilmelidir.
Bu zarara ilişkin elinizde bulunan
banka dekontu, hesap hareketleri, kart slipleri, fatura, fiş ve makbuzlar
mutlaka muhafaza edilmeli ve kolluk birimlerine/Cumhuriyet Başsavcılığına
bildirilmelidir.
Yukarıda bir kısmına yer vermiş olduğumuz
bu gibi tedbirlerin yanı sıra bir avukatın hukuki yardımına başvurmanız alınması
gerekli diğer tedbirler konusunda sizin için yol gösterici olacaktır.
Avukatınız ile beraber hazırlayacağınız
bir şikayet dilekçesi ile birlikte Cumhuriyet Başsavcılığına başvurabilirsiniz.
Tüm suçlarda olduğu gibi dolandırıcılık
suçlarında da iyi bir ceza avukatı desteği almak faydalı olacaktır. Zira
bu konu ceza hukukunun konusudur.
Dolandırıcılık suçlarında hızlı hareket
etmenin önemi
açıktır. Bu nedenle gereken tedbirlerin vakit kaybedilmeden alınması son derece
önemlidir.
Bu konuda tecrübe sahibi olan hukuk büroları
sizlerin haklarını korumak ve yitirilmiş haklarınızı size geri kazandırmak için
yapılması gerekenler konusunda sizlere yardımcı olacaktır.
Dolandırıcılık suçunun birçok çeşidi bulunmaktadır. Söz gelimi TCK’da 14 farklı tip kategorik dolandırıcılık
eylemine yer verilmiş ve bunlar ayrı bentlerde düzenlenmiştir. Her bir kategori
kapsamında onlarca farklı dolandırıcılık biçimi ortaya çıkabilmektedir.
Bu sebeple başınıza gelen dolandırıcılık
eyleminin yasada hangi maddeye denk geldiği ve bu madde kapsamında ne tür
delillerin toplanması gerektiği teknik bilgi ve uygulamada elde edilen tecrübe
ile bilinebilir. Bu açıdan bir ceza avukatının hukuki yardımının önemi yadsınamaz.
Elinizde
belge bulunmaması, belgelendirilebilir hiçbir delilinizin olmadığı anlamına
gelmez.
Her
bir olay kendisine özgü
şartlar içerisinde cereyan eder. Bu sebeple tüm dolandırıcılık suçları için geçerli
tek bir cevap verme olanağı yoktur.
Ancak
banka hesapları, sigorta dökümleri,
HTS kayıtları, baz bilgileri gibi pek çok teknik veri vardır ki, somut olayda şüphelilerin
izini belirlemek bakımından yardımcı olabilir.
Tüm
mesele dolandırıcılık eyleminde ne gibi delillere nereden ulaşılabileceğini
bilmektir. Bu konuda alanında uzman bir avukatın hukuki yardımından
istifade etmeniz sizler için yol gösterici
olacaktır.
Dolandırıldım Nereye Başvurulur? (Dolandırılınca ne yapılır?)
Dolandırıcılık
suçunun mağduru olduğumuzu anladığımız an derhal polise bilgi verilmeli, ardından
mümkün olan en kısa süre içerisinde
en yakın kolluk birimine (polis/jandarma) gidilerek şikayetçi olunmalıdır.
Şikayet
başvurusu, sözlü olarak yapılabileceği gibi dilekçe
ile de yapılabilir. İster sözlü,
ister yazılı olarak yapılsın şikayet başvurusunda suç delili mahiyetinde olmak üzere
elde bulunan tüm deliller adli birimlerle paylaşılmalıdır.
Bu sorunun cevabı dolandırılma suçunun
biçimine göre değişmektedir. Söz
gelimi, banka hesapları üzerinden EFT gerçekleştirilmesi ya da posta çeki üzerinden
ödeme yapılması gibi durumlarda mahkeme
kararı üzerine ilgili hesaba bloke konulması mümkündür.
Öte yandan siber alemde yapılan dolandırıcılık
nedeniyle failin kimliğinin tespiti ve yakalanması büyük önem taşımaktadır. Çünkü bu kişiler gerçek
ad ve bilgilerini kullanmamaktadır.
Dolandırıcılık suçu etkin pişmanlık hükümlerinin geçerli olduğu bir suç tipidir.
Buna göre eğer fail, soruşturma ve kovuşturmanın
herhangi bir aşamasında mağdurun zararını tamamen tazmin ederse hakkında
verilecek ceza büyük oranda düşürülmektedir.
Bu sebeple uygulamada bu suçun faili
olan bazı kişilerin yakalandıktan sonra failin zararını tazmin ettikleri ve böylece ceza indiriminden faydalanma
yoluna gittikleri görülmektedir.
Öte yandan dolandırıcılık eylemi aynı zamanda
bir haksız fiil teşkil ettiğinden mağdurun
hukuk mahkemeleri nezdinde dava açmak suretiyle failden zararını (yasal
faiziyle birlikte) tazmin ettirmesi de mümkündür.
Bu gibi konularda yapılması gerekenler
konusunda bir avukatın hukuki yardımından faydalanmak isabetli olacaktır.
Uygulamada birbirleri ile karşılıklı borç ilişkisi içerisine giren taraflardan birinin bu borç ilişkisini haksız bir şekilde yerine getirmekten kaçındığı ve bu sebeple diğer tarafı zarara uğrattığı örneklere sıkça rastlanmaktadır.
Bu
gibi olaylarda yargı mercileri eylemin gerçekleşme biçimine dikkat etmektedirler.
Eğer taraflar arasında gerçek bir borç ilişkisi kurulmuş ve taraflardan
birisinin eylemi sadece borca aykırılık biçiminde ortaya çıkmış ise ortada bir
suç olmadığından konu “hukuki uyuşmazlık” kabul edilerek
tazminat davasının konusu sayılmaktadır.
Bununla
birlikte kimi durumlarda ortada görünürde
bir borç ilişkisi vardır, ancak failin amacı baştan beri muhatabını dolandırmaktır.
İşte bu gibi durumlarda eylem suç teşkil ettiğinden fail hakkında ceza yargılaması
yapılması gerekir.
İşte
bu husus, oldukça teknik bir konudur ve her iki alanı birbirinden titizlikle ayırmayı
bilen dikkatli bir bakış açısı gerektirir.
Suç
teşkil eden bir eylemin hukuki uyuşmazlık gibi görünmesi ya da hukuki uyuşmazlık teşkil eden bir eylemin suç gibi algılanması
mümkündür. Bu yüzden bu konuda bir avukatın hukuki yardımı son derece önemlidir.
Fakat
bu suç tipleri bakımından elde bulunan tüm fatura, makbuz, banka dekontları varsa
yazılı sözleşmeler,
çek ve senetler vs. dikkatle muhafaza edilmeli ve adli birimlere ulaştırılmalıdır.
Ayrıca failin başka benzer eylemleri mevcutsa o
eylemler de not edilmeli ve fikir-eylem birliğinin mevcudiyetini gösterir bir delil olarak dosyaya kazandırılmalıdır.
Başta
da ifade ettiğimiz gibi her dolandırıcılık eylemi kendine özgüdür ve teknik bir bakış açısı ile
ele alınmalıdır.
Çekle dolandırıldım ne yapmalıyım?
Çek, bankaların maddi varlıklarından olup bir ödeme aracıdır.
Çekle
gerçekleştirilen dolandırıcılık eylemleri oldukça çeşitlidir. Çek büsbütün
sahte olabilir, çek gerçek olup çalıntı olabilir, çek üzerindeki imza sahte
olabilir, çek üzerinde silinti ve tahrifat yapılmış olabilir, çek ve imza gerçek
olup dolandırıcılık eylemi için araç mahiyetinde kullanılmış olabilir vs…
İşte
tüm bu ihtimallerin hepsinde uygulanacak yasa maddeleri, yapılması gereken işlem,
alınması gereken tedbirler birbirinden farklılık gösterir.
Şartları
varsa TCK 204 ve 158/1-f maddelerinin uygulama bulacağı bu suç türünde failin
yakalanması için ciro zincirinin takip edilmesi, imzaların sıhhatinin tespiti için
samimi imza örneklerinin
araştırılması, imza incelemesini teminen bilirkişi raporu aldırılması gibi
oldukça incelikli ve teknik detaylar söz
konusudur.
Bu
sebeple çekle dolandırılanların vakit geçirmeksizin şikayette bulunması,
ellerinde bulunan çekleri adli makamlara teslim etmeleri ve bir avukatın hukuki
yardımından istifade etmeleri fevkalade önemlidir.
Kriptopara ile Dolandırıldım Ne Yapmalıyım?
Son zamanlarda oldukça yaygınlaşan kripto paralar üzerinden gerçekleşen dolandırıcılık örnekleri ile sıkça karşılaşılmakta ve bu konuda oldukça yaygın mağduriyetler gözlenmektedir.
Öncelikle
ifade etmek gerekir ki, kripto paralar üzerinden gerçekleşen dolandırıcılık türleri
farklılık göstermektedir.
Bunlardan
birisi kripto para alım satımı yapılacağı vaadiyle kişilerden aracılık etmek üzere
temin edilen paraların yahut kripto paraların fail tarafından uhdesine geçirilmek
suretiyle menfaat temin edilmesidir.
Bir
diğer dolandırıcılık biçimi sahte borsa
platformları veya kripto para siteleri üzerinden gerçekleştirilen dolandırıcılıklardır.
Sahte/dolandırıcılık maksadı ile kurulmuş mining siteleri üzerinden, sahte
kripto paraların satılması gibi pek çok suç biçimi göze çarpmaktadır.
Bir yönüyle siber suç mahiyeti de teşkil eden bu suçun takibi oldukça
teknik bir konudur ve dikkat gerektirmektedir.
Thodex
Vebitcoin
Dolandırıcılık suçu için yapılacak şikayet başvuruları her bir dolandırıcılık suçu için farklılık göstermektedir. Bununla birlikte biz örnek teşkil etmesi bakımından bir dilekçe örneğine aşağıda yer vermek istiyoruz:
…… CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA
ŞİKAYETÇİ :
ADRES :
ŞÜPHELİ :
SUÇ
:Nitelikli
Dolandırıcılık
SUÇ
TARİHİ ve YERİ :
DELİLLER :Banka işlem kayıtları, araç ilanına
ilişkin fotoğrafların yer
aldığı bilgisayar çıktıları, HTS kayıtları,
baz bilgileri ve sair
yasal deliller .
İLGİLİ YASA MADDELERİ:TCK; 158/1-g, 53, CMK ve diğer ilgili
yasal mevzuat ile
yargısal içtihatlar.
AÇIKLAMALAR:
……. tarihinde adlı internet sitesi üzerinde
yapmış olduğum araştırmada ………. sayılı ilan numarasından yayınlanmış ikinci el
bir otomobil ilanı gördüm.
İlana göre
….. marka ….. model bir araç ……. TL’den satışa konulmuş gözükmekte
idi. Bunun üzerine aynı gün saat ...:…’de ilan sahibi gözüken ……. kullanıcı adlı kişinin ………numaralı telefonunu kendime ait …….
numaralı telefondan arayarak araca ilişkin bilgi aldım. Kendisi ile yapmış olduğum görüşmede aracının şu anda …..’de
olduğunu, aracı ancak hafta sonu görebileceğimi,
araçta herhangi bir sorun olmadığını, ancak arayan soran çok olduğu için her an satılabileceğini, bu yüzden eğer aracı almaya
kesin olarak kararlı isem 1000 TL (bin lira) kaparo göndermem gerektiğini söyledi. Ben de -kendisine güvenerek-
ilandaki araca çok ihtiyacım olduğundan ve aracı kaçırmak istemediğimden, söylediği parayı belirttiği ……….. IBAN
numaralı banka hesabına EFT yaparak gönderdim.
Ancak ben EFT yaptıktan kısa bir süre sonra kendisini tekrar aradığımda
telefonunun kapalı olduğunu gördüm.
İlanı kontrol ettiğimde ilanın da kaldırılmış olduğunu gördüm. Gün içerisinde kendisini
defalarca aramama karşın herhangi bir şekilde kendisine ulaşamadım. Daha sonra
yapmış olduğum araştırmalarda aynı aracın farklı bir internet sitesi olan ……com’da …..
ilan numarasından satışa konulmuş olduğunu ve bahse konu kişi ile hiçbir
ilgisinin bulunmadığını öğrendim.
Başkasına ait araca ilişkin fotoğrafları
yayınlayarak kendisininmiş gibi gösteren
ve beni kaparo almak bahanesiyle aldatarak 1000 TL maddi zarara uğratan şüpheli
kişiden şikayetçiyim.
NETİCE
ve TALEP:
Yukarıda arz ve izah edilen açıklamalar
çerçevesinde şüpheli hakkında soruşturma yapılarak eylemine uyan suçtan dolayı yargılama
yapılmasını teminen hakkında KAMU DAVASI AÇILMASI hususunda,
Gereğini takdirlerinize saygılarımızla arz
ederim…../…../……
EKLER:
Şikayetçi
İsim-İmza