Bu yazıda güvenlik soruşturması elenme sebepleri hakkında bilgi verilecektir. Güvenlik soruşturmasında neye bakılır, güvenlik soruşturması hangi durumlarda olumsuz çıkar, güvenlik soruşturmasında dikkat edilen hususlar gibi sorulara cevap verilecektir.
Güvenlik Soruşturması Elenme Sebepleri
Ailenin Etkisi
Güvenlik Soruşturması Aile etkisi Yönetmelikte açıkça yazmamaktadır. Ancak fiili uygulamada güvenlik soruşturması aileyi kapsamaktadır. Bir diğer deyişle aileden dolayı kişinin güvenlik soruşturması olumsuz çıkabilir. Anayasa Mahkemesi suç ve cezaların şahsiliği ilkesini bu konuda kabul etmemektedir.
Güvenlik soruşturmasında kardeşin etkisi de bulunmaktadır. Yani güvenlik soruşturmasında kardeş incelenerek kişinin güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanabilir.
Güvenlik soruşturmasında bütün sülaleye bakılmaz. Hangi akrabalara bakılacağı ise kanun ve yönetmelikte yazılı değildir. Bununla birlikte güvenlik soruşturmasında genellikle 1. ve 2. derece akrabalara bakılmaktadır. (Anne baba 1. Derece, kardeşler 2. Derece akrabadır)
Özetle güvenlik soruşturması maalesef kişisel değildir.
Güvenlik Soruşturması Ahlaki Durum
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında ahlaki durum da bir kriter olarak değerlendirilmektedir. Ancak ahlak göreceli olduğu için oldukça tartışmalı sonuçlar ortaya çıkmaktadır.
Güvenlik soruşturmasında ahlaki durumun neleri kapsayacağı somut olaya göre belirlenmektedir. Mesela bir defa bile olsa fuhuş kaydının olması uygulamada ahlaki durum kapsamında güvenlik soruşturmasını olumuz hale getirmektedir.
Güvenlik soruşturmasında ahlaki durum nedir diyebileceğimiz net bir tanımlama Kanun ve Yönetmelikte yapılmamıştır.
Hukuk devletinde kurallar her zaman belirli ve öngörülebilir olmalıdır. Bu nedenle neyin ahlaki neyin gayri ahlaki olduğu önceden belli değilse kişiler bu durumdan mağdur olacaklardır. Ahlaki durum nedeniyle elenme durumunda mutlaka idari dava açılmalıdır. Çünkü genellikle özel hayatın gizliliği ihlal edilerek eleme yapıldığı için mahkemeler tarafından iptal kararları verilmektedir.
Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kumar ve Bahis Oyunları
Güvenlik soruşturmasında kumar ve bahis oyunların açıkça Kanun ve Yönetmelikte yer almamaktadır. Ancak Kanunda Görevin gerektirdiği niteliklerle ilgili kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerindeki olgusal veriler de araştırıldığı için belirli meslek grupları bakımından görev etkileyecek şekilde bir kumar bağımlılığının varlığı sorun olabilir. Ancak basit bahis oyunları engel teşkil etmeyecektir.
Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Alkol ve İçki
İçki ve alkol tüketimi için de güvenlik soruşturması için şu söylenebilir; Normal alkol tüketimi değil kamu görevini yapamayacak ve bağımlılık düzeyinde bir tüketim güvenlik soruşturmasına engel teşkil eder.
Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Uyuşturucu Kullanma
Uyuşturucu kullanma fiili ise güvenlik soruşturmasına engel teşkil etmektedir. Bir defa bile olsa uyuşturucu kaydının olması elenme için yeterli görülmektedir. Eski Yönetmelikte uyuşturucuya müptela düzeyinde olunması halinde güvenlik soruşturmasının olumsuz olacağı belirtilmekte idi. Yeni Yönetmelikte bu ifade olmasa da buna dikkat edilmektedir. Bu durumda mutlaka idari dava açılmalıdır.
Güvenlik Soruşturması İnternet Kayıtları
Güvenlik soruşturmasında internet kayıtlarına uygulamada bakılmamaktadır. Yani güvenlik soruşturmasında girilen sitelere kadar detaylı bir inceleme yapılmamaktadır. Bununla birlikte girilen sitelerde suç işlenmiş ise bu durumun tespiti için böyle bir inceleme yapılabilir.
Güvenlik soruşturması internet geçmişi bazı özel ve stratejik kurumlar bakımından (MİT-TSK vs.) incelenip güvenlik soruşturmasında dikkate alınabilmektedir. Bunun haricinde normal memur alımlarında internet geçmişine uygulamada bakılmamaktadır.
Suç teşkil etmeyen ve özel hayat kapsamında girilen siteler nedeniyle güvenlik soruşturması olumsuz olursa idare mahkemesine mutlaka dava açılmalıdır.
Güvenlik Soruşturması Sosyal Medya Hesapları
Güvenlik soruşturmasında sosyal medya hesaplarına bazı kamu görevleri için bakılmaktadır. Özellikle TSK, POMEM,PMYO gibi önemli birimler bakımından sosyal medya hesapları da kontrol edilmektedir.
Sosyal medya paylaşımı güvenlik soruşturması açısından olumsuz sayılabilmesi için suç teşkil eden bir paylaşım olması gerekir. Normal siyasi paylaşım yahut fikir ve ifade özgürlüğü çerçevesinde yapılan bir paylaşım nedeniyle güvenlik soruşturmasında olumsuz sonuçlanırsa mutlaka idare mahkemesine dava açılmalıdır.
Güvenlik Soruşturmasında Whatsapp Kayıtlarına Bakılır mı ?
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması nedeniyle kişinin watsapp telegram vb. uygulamaların yazışmalarına bakılamaz. Çünkü bu durum suç teşkil eder. Yani bunlar güvenlik soruşturmasında kullanılamaz. Ancak mahkeme kararıyla ve bir suç soruşturması veya kovuşturması nedeniyle bu işlem yapılabilir. Öte yandan güvenlik soruşturmasında watsapp uygulamasını kıracak bir teknoloji henüz mevcut değildir.
Şayet watsapp yazışmaları nedeniyle güvenlik soruşturması olumsuz çıkarsa bu haberleşmenin gizliliğini ihlal etttiği için mutlaka idare mahkemesine dava açılmalıdır.
Güvenlik Soruşturmasında Telefon Kayıtlarına Bakılır mı ?
Güvenlik soruşturmasında telefon kayıtlarına kural olarak bakılamaz. Bu kayıtlara bakılabilmesi için suç şüphesi nedeniyle hakim ya da savcı kararı olaması gerekir. Güvenlik soruşturması yapan polis jandarma yahut MİT bu amaçla telefon kayıtlarına bakamaz.
Güvenlik Soruşturmasında Telefon Dinlenir mi ?
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması nedeniyle kişinin telefonu dinlenemez. Telefon dinlenebilmesi için suç şüphesi olması ve hakim ya da savcı kararının bulunması gerekir. Güvenlik soruşturması yapan polis jandarma yahut MİT bu amaçla telefon dinleyemez.
FETÖ Dershanesine Gidenler Güvenlik Soruşturması
Fetö dershanesi güvenlik soruşturmasında dikkate alınan bir husustur. Ayrıca KHK ile kapatılan bütün kurumlarla ilişki güvenlik soruşturmasında incelenmektedir. Dersane, yurt, özel okul ve diğer kurumlara gitmiş olmak uygulamada güvenlik soruşturmasında olumsuzluk nedenidir.
Bununla birlikte sadece bu kurumlara gitmek ve kalmak nedeniyle elenme halinde mutlaka dava açılmalıdır. Çünkü idare mahkemeleri tarafından iptal kararları verilmektedir. Örgüt üyeliği haricinde normal vatandaş olarak buralarla irtibatı idare mahkemeleri genel olarak güvenlik soruşturmasında elenme nedeni olarak kabul etmemektedir.
Bank Asya Güvenlik Soruşturması
Bank Asya hesabı güvenlik soruşturmasında ve arşiv araştırmasında dikkat edilen hususlardan biridir.
Bununla beraber örgütsel amaçla olmayıp salt olağan işlemler (maaş hesabı, burs hesabı, ev kredisi, EFT, Havale işlemleri gibi) nedeniyle açılan bir hesabın güvenlik soruşturmasına engel teşkil etmemesi gerekir. Bu gibi durumlarda mutlaka idare mahkemesine dava açmak gerekir.
Zaman Gazetesi Güvenlik Soruşturması
Zaman gazetesi aboneliği de güvenlik soruşturmasında ve arşiv araştırmasında dikkat edilen hususlardan biridir.
Bununla birlikte örgütsel amaçlı olmayan veya kişinin haberi olmadan yapılan abonelikler nedeniyle güvenlik soruşturması olumsuz gelirse mutlaka idare mahkemesine dava açmak gerekir.
Otel Kayıtları Güvenlik Soruşturması
Güvenlik soruşturması ahlaki durum otel kayıtlarını da kapsayabilmektedir. Her meslek grubu için olmasa da mesela hakimik-savcılık alımlarında otel kayıtları güvenlik soruşturmasında dikkate alınmaktadır.
Otelde nikahsız kalmak güvenlik soruşturmasını olumsuz etkileyebilmektedir. Yani her otel kaydı olan elenir diye bir uygulama yoktur. Özetle otel kayıtlarının güvenlik soruşturmasına etkisi olumsuz olabilmektedir.
İntihara Teşebbüs Güvenlik Soruşturması
İntihara teşebbüs güvenlik soruşturmasına engel teşkil etmemektedir. Ancak bazı kurumlar bu kayıtların olması halinde güvenlik soruşturmasından değil mülakattan eleme yapmaktadırlar. Bu durumda idare mahkemesine mutlaka dava açmak gerekir.
Güvenlik Soruşturması İstihbari Bilgi
Güvenlik soruşturması yapan birimler en çok istihbari bilgileri kullanmaktadırlar. Bu nedenle güvenlik soruşturması olumsuz çıkmaktadır.
Ancak Danıştay istihbari bilgiyi tek başına güvenlik soruşturmasında delil kabul etmemektedir. Bu nedenle mutlaka idare mahkemesine dava açılmalıdır.
SONUÇ OLARAK; Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması konusu uzmanlık gerektiren bir mesele olup bu konuda yaşanacak bir olumsuzluk halinde idare mahkemesinde dava açmak üzere Ankara İdare Avukatından destek ve bilgi alınabilir. Ayrıca güvenlik soruşturması olumsuz çıkanlar ne yapmalı yazımızdan da dava için detaylı bilgi bulabilirsiniz.